چرایی دلایل نرخ ارز از دیدگاه فرهنگ_غلامرضا جعفری.(بازنشر :این یادداشت در زمان نوسان نرخ ارز در دوران تصدی ریاست کلی عراقچی نگاشته شده بود منتشر شده در نشریه آرمان امروز در سال 1396)
همانطور که همگی یادمان هست چندی پیش بحران ارزی جدیای شکل گرفت بحرانی که بیشتر از نقصان اقتصادی، ریشه در مباحث رسانهای داشت. یعنی ذخایر نفت و گاز و فلزات و معادن وضع جغرافیا و قدرت نهفته در جمعیت ایران از جمله شاخص میزان جمعیت تحصیل کرده و کیفیت آن و سایر شاخصها از جمله امنیت نباید با قیمت دلار (آنهم ارزی که ایران با توجه به توافق با اروپا و جایگزینی عملی یورو دیگر کار چندانی با آن ندارد و نوسانش تاثیری حداقلی در اقتصاد ایران داشته باشد) به بحران و کلاف سردرگم تبدیل شود.
البته بحران دلار بهبود یافت با تلاش دیپلماتیک دولت و همراهی مردم در فضای مجازی، اما اصلا چه شد که این بحران کاذب و قیمت حبابی ایجاد شد. داریوش ارجمند بازیگر سینما اخیرا در مصاحبه خود به این نکته اشاره کرده که حرص خوردنی که نهادینه شده و توام است با خودخواهی. ایشان این وضع را چنین تقبیح میکند «حالا ده تا سیخ شیشلیک بیشتر خوردی …یا ده بار دیگه پاریس رفتی …. که چی» و دقیقا برای همین چیزها عدهای دائم مایحتاج مردم مانند غذا، دارو، موادآرایشی و بهداشتی و … را احتکار کرده همچنین سکه و طلا و دلار و یورو میخریدند، از طرفی با اشاعه دروغ در تلگرام از خبرهای سراسرکذب تا لینکهای فیک با تیترهای واهی اضطراب آور روحیه یاس، ترس، تردید، حسادت، حرص را بجای فداکاری دیگرخواهی باهم بودن آرامش همیاری و… تزریق میکردند. برایشان مهم نبود بی بی سی فارسی کنارشان است یا اسرائیل و عربستان. مهم نبود مردم غذا و دارو دارند یا نه بلکه فردیت خودشان مهم بود. حس نوع دوستی و حس میهن پرستی هردو را نداشتند در واقع مشکل اساسی کشور ما همین است. ما منابع غنی انرژی و معادن و فلزات داریم نیروی متخصص ما برای توسعه اروپا آمریکای شمالی ژاپن کره مالزی چین و روسیه استرالیا و آفریقای جنوبی هم زیاد است چه برسد به ایران. مشکل مشکلی است که حداقل از پس حمله مغلول ۶۵۶هجری نمود یافته؛ افول فرهنگ ایرانی اسلامی تمدن ساز. شاید بهتر باشد سیاحتنامه ابراهیم بیگ، کتب تاریخی معاصر، کتب جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی در حوزه مطالعات مربوط به ایران و ایرانی مداقه شود تا جان کلام عیان گردد. خصوصا جامعه شناسی خودمانی که آقای حسن نراقی آن را نگاشتهاند. به دیگر سخن آنچه سوئیس را سوئیس کرده ارتش نیست که اساسا ندارد، نفت و گاز و معادن و فلزات نیست که ندارد، جغرافیا و تاریخ و نیروی انسانی هم نیست. این که در خیابان و نمایشگاه اتوموبیل را بگذاری بدون فروشنده و محافظ و حتی فضای سرپوشیده و هرکس خواست سوییچ موقت اتوموبیل را برداشته و در صورت رضایت کلید دائم بگیرد و بدون هیچ تضمین اضافهای از کارت اعتباریاش ماهانه پرداخت کند، سوئیس را سوئیس کرد. آنجا اگر اعلام شود کمبود غذا و داروست مردم بهجای احتکار مایحتاج، آن را به اشتراک میگذارند. بهجای سبقت در رانندگی به هم راه میدهند … مالزی تا ۵۰ سال پیش اساسا تاریخ نداشت که تمدن داشته باشد. ۷۳ سال پیش آلمان ایتالیا و ژاپن به صفر برگشتند و از صفر شروع کردند. همین ژاپن مقدمه توسعهاش را میجی گذاشت همزمان با ناصرالدین شاه به اروپا رفت. میجی کارخانه و راهآهن آورد و شاه قاجار سرسره و سینما و حتی امیرکبیر را که به فکر دانشگاه و روزنامه بود شهید کرد. زیرا که به دزدیهای دربار و خاندان سلطنت مجال نمیداد، چرا؟ چون جامعه ایرانی به خود بی رحم شده بود. در همان سیاحتنامه ابراهیم بیگ نقل میشود که در عهد ناصری فراشان که به نوعی نظمیه آن دوران بودند، حقوق نداشتند و به جای مواجب رعیت را بیدلیل کتک میزدند که تلکه کنند. بی دلیل نیست که دو جهانگرد در همان سالها به ایران آمدند اولی گفت کسانی را دیدم که دستشان در جیب هم است و اتفاقی نمیفتد دومی گفت ایرانیها دو نفر میشوند حزب میسازند، سه نفرمیشوند انشعاب میکنند. یعنی کار جمعی بلد نیستند در شراکت مشکل دارند. حتی شرکت مدنی در کار سیاسی، در کار هنری، در ورزش در هر چیزی که فردی است ما از امور جمعی بهتر عمل میکنیم.
ایرانی همین الان هم کشتی و وزنه برداری اش خیلی بهتر از فوتبال است. دقیقا همین فقدان روح جمعی، این حس ما که اقوام ایرانی راجع به هم جک بسازند باعث شد عدهای بتوانند در راستای اهداف اسرائیل و عربستان بر بازار ارز اثر بگذارند و با ورود به شکاف بین ایرانیان ازفضای اختلاف بهره مند شوند.
اما فضای مجازی و کمپینی ساخته شد که ایرانیها را بر سر غیرت آورد. این بار نقشه بی بی سی فارسی را در ایجاد تنش در ایران از ببن برد. بی بی سی فارسی تجربه سرنگونی دولت ملی دکتر مصدق را دارد دولتی که معدل علمی اعضایش از دولت ۵ دهه بعد تونی بلر در انگلیس بالاتر بود. اما اینبار نتوانستند بازار ارز را با هیجان و شایعات در دست بگیرند. از این پس هوشیارتر خواهیم بود. انشالله


- نویسنده : غلامرضاجعفری
- منبع خبر : ایرانیان فردا
Sunday, 26 March , 2023