به مناسبت ۱۳اردیبهشت، روز جهانی مطبوعات
خانه مطبوعات ، مدافع حقوق صنفی روزنامه نگاران
روح الله کلانتری مدیر مسئول هفته نامه آفتاب گلستان
خبرنگاران به عنوان وجدان بیدار و دیده بان جامعه در عصر حاضر ودر دنیای پیچیده امروز که در سیطره فن آوری های ارتباطی قرار گرفته است، نقش بسیار مهمی در انعکاس حقایق، آگاهی دادن افکار عمومی و ارتقای سطح دانش و معلومات مردم داشته و با دیده بانی و شفاف سازیهایی که انجام می دهند، به افزایش اعتماد ، پویایی،نشاط و شادابی در جامعه کمک شایانی می کند.خبرنگاران به عنوان حلقه اتصال رسانه با مخاطبان از جایگاه والایی برخوردارند و با توجه به سختی هایی که در این راه متحمل می شوند شایسته تقدیرند و باید در جهت حل مشکلات آنها تلاش کرد.یکسال است که اعضای جدید خانه مطبوعات گلستان به عنوان نمایندگان روزنامه نگاران استان انتخاب شده اند. انتظار است که اعضای جدید قدر و منزلت خبرنگاران را دانسته و در جهت حل مشکلات صنفی خبر نگاران فارغ از هر گونه گرایش سیاسی اقدامات اساسی را انجام دهند.خانه مطبوعات گلستان باید پناهگاه همه خبرنگاران و اهالی رسانه باشد و مسئولان و اعضای هیئت مدیره با استفاده از همه ظرفیت های استان و کشور در جهت حل مشکلات روزنامه نگاران و اهالی رسانه اهتمام داشته باشند. لازم است که گزارشی را از فعالیت های یکساله خودشان را برای روزنامه نگاران منتشر نمایند.
اصل دوم اصول بین الملل اخلاق حرفه ای روزنامه نگاری می گوید:( بارزترین وظیفه روزنامه نگار این است که با وقف صادقانه خویش نسبت به واقعیت عینی، خود را در خدمت حق مردم در راه دستیابی به اطلاعات حقیقی و موثق قرار دهد. و به نحوی رویدادها را وجدانا در گستره صحیح خود با ترسیم مناسبات اصلی و بدون تحریف و با کاربرد ظرفیت خلاقانه خود انعکاس دهد و مطالب کافی را در اختیار مردم قرار دهد تا بتوانند با استفاده از این مطالب به تصویری جامع و صحیح از جهان دست یابند؛ جهانی که در آن منشاء ماهیت و جوهری رویدادها و نیز فرایند امور به عینی ترین شکل ممکن قابل درک باشد.) در اصول مهم قانون اساسی مثل اصول ۹-۸ ،۲۳و ۲۴ نیز بر امر آزادی بیان و رسانه ها تاکید شده است. رسانه ها بازوی اجتماع و زبان گویای جامعه هستند. آنها نقش دولت حائل را دارند. حائل میان نهاد قدرت و مردم هستند.رسانه ها سپربلا هستند چه، آنها همواره مانع برخورد و اصطحکاک مستقیم دولت ها و ملت ها می شوند. زمانی که رسانه ها زبان در کام‌کشند دولت ها به تمامیت خواهی و دیکتاتوری سوق پیدا می کنند. مصداق آن کشورهای جهان سومی هستند که یا تملق گوی دولتها می شوند، یا مشی بی طرفی را اتخاذ کرده، یا انتقاد را لای زر ورق می پیچند و تقدیم دولتها می کنند و یا چراغ خاموش حرکت می کنند. در جامعه ای که رسانه ها آزاد باشند وامکان نقد قدرت وجود داشته باشد و قدرت پا را از حریم خود بالاتر بگذارد، به راحتی کارویژه انتقاد از سوی رسانه ها عملیاتی می شود. رسانه های مستقل و آزاد می توانند با شفافیت و شجاعت در جهت آگاهی بخشی جامعه و بیان نقاط ضعف حاکمان و صاحبان قدرت به رسالت مطبوعاتی خود عمل کنند. رسانه ها مانند انسانهای آگاه و دانشمند به بیان واقعیات جامعه پرداخته و با انتشار اخبار واقعی دولت ها را وادار به پاسخگویی می کنند.مسئولان نباید از رسانه ها در هراس باشند. امنیت و اقتدار یک نظام در گرو داشتن رسانه های آزاد و مستقل است. در جامعه ای که فقدان مشارکت و انتقاد پذیری را داشته باشد، اعتماد به پایین ترین حد خود رسیده و پایه مدیریت کشور را سست می کند. البته انتقاد با تخریب ، تهمت و توهین تفاوت داشته و رسانه ها به این امر توجه خواهند کرد.
رسانه ها ستون فقرات مردم سالاری و جامعه مدنی و عامل نظارت بر حکومت و کارگزاران آن هستند. مطبوعات با گردش آزاد اطلاعات و اخبار جریان آگاهی بخشی را در درون جامعه زنده و پویا نگه می دارند و از این رهگذر ضریب مشارکت شهروندان را در امور سیاسی و اجتماعی تضمین و ضریب مشروعیت نظام را تقویت می کنند. در چنین شرایطی مطبوعات سرشار از تنوع فکری و تکثر خواهد بود و آزادی بستر لازم را برای پویایی فعالیت های مطبوعاتی فراهم می کند.آزادی جز با عدالت مفهوم و مصداق تمام عیار خودرا متحقق نخواهد کرد. مطبوعات به عنوان رکن چهارم دموکراسی به حساب می آید که با نقش نظارتی خود، به مثابه چشم و گوش ملت، حکومت را کنترل اجتماعی می کند.لازمه جامعه متکثر جز با مطبوعات متنوع، آزاد و مستقل که هر کدام صدای خاصی از جامعه را پژواک دهد و تعامل با نیروهای اجتماعی و نمایندگان سیاسی آنان در میان خود از یک سو و با دولت از سوی دیگر را از حوزه های ارتباط و کنش خشونت آمیز و فیزیکی به حوزه های کنش کلامی تلطیف می کند.امنیت برای هر کشوری از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است و مطبوعات آزاد و مستقل عامل ثبات و پایداری کشورها هستند.آزادی اصل بنیادی در نظام جمهوری اسلامی و از اجزای مهم امنیت ملی است و هرگز نمی توان با تمسک به مقوله امنیت ملی به مقابله با آزادی های سیاسی و اجتماعی برخواست و یا عرصه آزادی بیان را در جامعه محدود کرد.
تنها ملاک محدودید آزادی بیان قانون است و هرگونه برخورد با مطبوعات جز از طریق قانون پذیرفته شده نیست.امروز مابه روزنامه نگاران حرفه ای نیازمندیم. روزنامه نگار واقعی یعنی منتقد همیشگی وضع موجود برای رسیدن به وضع مطلوب و روزنامه نگاران در حقیقت مشعل داران هدایتند که حتی به تاریکترین و طولانی ترین شبها هم بی اعتنا بوده و می گویند که میتوان صبح عدالت و آزادی را با تلاش و کوشش بدست آورد.روزنامه نگاران باید با رویکرد انتقادی خود و با تزریق امید به جامعه به پویندگان راه حقیقت و آزادی، راه اصلاح را نشان داد.روزنامه نگاران با ایثار، ازخودگذشتگی و تلاش شبانه روزی راه هدایت و آگاهی جامعه که همان رسالت پیامبران است را نشان می دهند.مهمترین مشکلات مطبوعات و روزنامه نگاران امنیتی شدن فضای مطبوعات، عدم آموزش های لازم و حرفه ای خبرنگاران، نداشتن امکانات مناسب برای انجام فعالیت های مطبوعاتی، مشکلات معیشتی از قبیل نداشتن بیمه، مسکن و درآمد کافی، نگاه غلط مسئولان نسبت به روزنامه نگاران و عدم نهادهای قوی مدنی و صنفی مطبوعات غیر دولتی از مشکلات مهم روزنامه نگاران کشور و البته گلستان است.امروز متاسفانه مطبوعات استان ما به بولتن های دولتی تبدیل شده اند و گزارش های جامع و تحلیل های واقعی در آنها بندرت مشاهده می شود. مطبوعات ما اعتماد خودشان را از دست داده و مردم به مطبوعات محلی نگاه مثبتی ندارند. اعتماد مهمترین سرمایه یک روزنامه است و اگر آنرا از دست بدهند در حقیقت کارکرد خود را از دست داده اند.مسئولان حال و آینده باید شرایط فعال و اثرگذار روزنامه نگاران را فراهم کنند.برگزاری کلاس های آموزش خبرنگاری، تلاش برای بهبود معیشت خبرنگاران، فراهم کردن امنیت شغلی آنها و تغییر رویکرد و نگاه مسئولان و تقویت نهادهای صنفی مطبوعات از جمله خانه مطبوعات از مهمترین رسالت های آنهاست.