سرمقالۀ روزنامۀ پیام استان سمنان
پنجشنبه 5خرداد1401
بیداد از گرانی
نویسنده: ابوالقاسم کواکبیان

آن زمانی که دولت پیشین تصمیم گرفت برای رفاه حال مردم بخشی از درآمد ارزی خود را با قیمت مناسب یعنی هر دلار 4200 تومان، به کالاهای اساسی اختصاص بدهد تا این‌گونه در جامعه رفاه نسبی ایجاد کند، پیش‌بینی نمی‌کرد تا این حد اختصاص ارز ترجیحی رانت و فساد تولید کند. تصور دولتمردان آن زمان این بود که آن‌طور که شایسته است، کالاها با قیمت مناسب در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد که زهی خیال باطل! چون تا حد زیادی این تصمیم شکست خورد و قیمت کالاها رو به تزاید گذاشت تا آنکه دولت جدید با شعار عدالت‌خواهی و رفاه عمومی به میدان آمد؛ ولی شوربختانه در کمتر از ده ماه نه‌تنها کالاها ارزان نشد، بلکه قیمت آن‌ها حداقل دوبرابر شد؛ از لوازم خانگی گرفته تا آرد و شکر، از گوشت و مرغ گرفته تا دارو و هکذا؛ بااین‌حال، مردم در انتظار بهبود وضعیت معیشت خود بودند و گرانی‌ها را تحمل کردند تا وعدۀ دولت مبنی بر حذف ارز ترجیحی و پرداخت یارانۀ مستقیم به‌صورت طرحی که شجاعانه اطلاق شد، اجرا شود و آنگاه مردم طعم ارزانی را بچشند و اگر هم چند قلم کالا گران شد، با پولی که دریافت می‌کنند، بتوانند بخشی از آن گرانی‌ها را جبران کنند. سرانجام عده‌ای از مردم مبلغی بابت یارانه دریافت کردند و عده‌ای دیگر، یا حذف شدند یا به‌طورکلی جا ماندند. ازاین‌میان، تعدادی اعتراض کردند و در پاسخ به اعتراضشان، مبلغی به حسابشان واریز شد که البته مسدود ماند و ایشان حق نداشتند آن را برداشت کنند.
ازآنجایی‌که انسان به امید زنده است، تصور بر این بود که پس از پرداخت یارانۀ مستقیم، آن هم برای چهار قلم کالای اساسی یعنی مرغ، تخم‌مرغ، روغن نباتی و لبنیات، مردم می‌توانند با دریافت پول نقد، خودشان خرید این کالاها را مدیریت کنند و از طرفی می‌توانند بخشی از این پول دریافتی را پس‌انداز کنند تا ازاین‌طریق، هم دست رانت‌جویان از منابع کشور قطع شود و هم مردم به حق واقعی خود برسند. مردان اقتصادی دولت هم نوید آ4ن را دادند نخواهند گذاشت به‌جز آن چهار قلم کالای اساسی، چیزی گران شود و با کمک تعزیرات حکومتی و قوۀ قضاییه، قیمت مابقی کالاها ثابت خواهد ماند؛ البته زهی خیال باطل! هنوز چند روزی نگذشته بود که به‌دلیل وابستگی بسیاری از اقلام مصرفی مردم به کالاهای نام‌برده یا به‌عبارتی، تأثیرپذیری قیمت هر خوراکی که با روغن و لبنیات و مرغ و تخم‌مرغ تهیه می‌شود، از افزایش قیمت آن‌ها و در کنار آن، به‌دلیل رشد نقدینگی، تقریباً هیچ کالایی از گرانی مصون نماند؛ از مواد پروتئینی به‌ویژه گوشت قرمز گرفته تا انواع و اقسام میوه، از اجناس ضروری مختلف مانند یخچال و گاز و جاروبرقی گرفته تا دستمزد تعمیرات لوازم خانگی و مصرفی، از ساندویچ و بستنی گرفته تا کفش و پوشاک و لوازم‌التحریر، از ماکارونی و برنج گرفته تا مواد شوینده، از لوازم یدکی اتومبیل گرفته تا هزینۀ ایاب‌وذهاب و… .
از آن سو، دولت محترم مقرر کرد تا 10درصد به حقوق کارمندان و بازنشستگان اضافه شود؛ ولی باتوجه‌به اینکه به عدۀ کثیری یارانه تعلق نگرفت، سفرۀ حقوق‌بگیران بازهم کوچک‌تر شد تا جایی که خرید گوشت و میوه و برنج به بوتۀ فراموشی سپرده شد و اگر سابقاً هنرمندان کاریکاتوریست دربارۀ سفرۀ مردم غلو می‌کردند و با بزرگنمایی، فقط کوچک‌ترشدن آن را نشان می‌دادند، هم‌اکنون که به‌طورکلی تهیۀ بسیاری از کالاها برای مردم غیرممکن شده است، باید هیچ را به نمایش بگذارند! لذا خرید بعضی از مواد غذایی مثل گوشت قرمز و میوه‌های سردرختی و نوبرانه تقریباً به تاریخ پیوسته است و اگر دولت قبلی با اختلاسگران و دریافت‌کنندگان متخلف ارز ترجیحی مواجه بودند، هم‌اکنون دولت فعلی با احتکارکنندگان دست‌به‌گریبان است و روزی نیست انباری از روغن و برنج و ماکارونی و به‌ویژه مواد شوینده کشف نشود و این علاوه‌بر آن است که دولت آزاد گذاشته تا کالاهای موجود با قیمت سابق هم با قیمت جدید فروخته شود.
گفتنی است رئیس‌جمهور محترم در پاسخ به گلایه‌های مردم در زمینۀ گرانی قاطعانه گفتند تا من زنده هستم، اجازه نمی‌دهم مردم از گرانی آسیب ببینند و دولت خود را موظف می‌داند تا با تدابیر مناسب برای تنظیم بازار و نظارت بر آن و با بازکردن گره‌های کور زندگی مردم، آرامش را به جامعه بازگرداند؛ لذا در اینجا نگارنده از همکاران رئیس‌جمهور می‌پرسد آیا هرگز با فرزند خردسال خود از کنار میوه‌فروشی رد شده‌اید که فرزندتان از شما توت‌فرنگی یا موز و کیوی درخواست کند و شما حتی نتوانید یک بستنی برایش خریداری کنید؟ آیا برایتان اتفاق افتاده که تبلت فرزندتان خراب شود یا بشکند و دیگر توان خرید مجدد یا حتی تعمیر آن را نداشته باشید؟ آیا فرزندتان مجبور شده کفش‌های کهنه و لباس مندرس دیگران را بپوشد و شما نتوانید شهریۀ باشگاه ورزشی یا حتی بلیت بهره‌مندی از یک مکان تفریحی را برای او فراهم کنید؟ آیا شما شرمندگی نزد زن و فرزندتان را با پوست و استخوان لمس کرده‌اید ازاین‌نظر که هیچ‌گاه نتوانید برای صرف یک وعده ناهار یا شام آنان را به رستوران ببرید؟
در پایان، تقاضا دارم کمی از فضای ساختگی و متوهم خارج شده و به واقعیت‌ها بیشتر فکر کنید و گامی اساسی و تأثیرگذار برای رفع بی‌پولی و گرانی و درجهت رفاه مردم بردارید. این مُسکّن یارانه را هم که عده‌ای نگرفتند و آنانی هم که گرفتند، به‌دلیل گران‌شدن مایحتاج زندگی، مجبورند اضافه‌تر از آن را پرداخت کنند!